Op de vaarweg is genoeg ruimte

De angst dat autonoom varende schepen in de toekomst allemaal dezelfde lijn op de rivier gaan volgen en hierdoor de kans op aanvaringen toeneemt, is niet zondermeer terecht. Uit gegevens van CoVadem blijkt dat schepen die met waterdieptekaarten varen de hele breedte van de rivier gebruiken. Er is op het overgrote deel van de vaarweg vaak ruimte genoeg.

In het opinieartikel ‘Autonome vaart op Rijn en Waal is zorgelijke ontwikkeling’, schetst nautisch adviseur Sander Wels in Weekblad Schuttevaer een beeld van de toekomst als autonoom varen werkelijkheid is geworden. Zo zouden schepen die zijn uitgerust met CoVadem-apparatuur allemaal in het diepste deel van de rivier willen varen. En daar komen dan nog de recreatievaart en de autonoom varende schepen bij.

Aparte lanes

Omdat nu nog maar een klein deel van de binnenvaart met CoVadem vaart, vindt Desiré Savelkoul van CoVadem dat de conclusie van Sander Wels te vroeg is en nog niet is te trekken. ‘Ik zie het probleem niet zo. Met CoVadem hebben we een goed zicht op welke lijnen de schepen varen op de rivier. Hieruit blijkt dat de op- en afvaart in aparte lanes varen en dat de schepen de hele breedte van de vaarweg gebruiken. Die schepen zitten elkaar dus helemaal niet in de weg. Er is meestal genoeg ruimte op de rivier waardoor de schepen goed gespreid kunnen varen. Ook zijn er schepen die niet op een maximale aflaaddiepte varen, zoals containerschepen en leeg varende schepen, maar ook (kleinere) schepen die nu eenmaal niet zo diep kunnen laden. Deze schepen kunnen uitwijken naar het ondiepere deel van de vaarweg waar vaak ook minder stroming staat.’

Hele breedte

Een ander punt is dat de techniek van vandaag niet de techniek van morgen is. Angst voor een te simpele techniek is dus niet terecht. ‘De techniek kan helpen om plaatsen op de rivier aan te geven waar de schippers op een efficiënte manier kunnen varen zodat ze elkaar veilig kunnen passeren. Want de rivier loopt niet in een V-vorm. Er is niet één diepste punt in de rivier. De bodem heeft over de breedte van de rivier meerdere diepe punten waar schepen kunnen varen. Om vastvaren te voorkomen geeft Rijkswaterstaat weliswaar de minst gepeilde diepte voor de vaarbak, maar de schipper zoekt juist het diepere vaarwater op en vaart om de ondiepe delen heen. En met onze waterdieptekaarten weet je waar dat kan. We kunnen de meest ideale lijnen laten zien. Gescheiden voor zowel de op- als de afvaart.’

Inzicht

Hoewel het waarschijnlijk nog wel even gaat duren voordat schepen geheel autonoom over de vaarwegen varen, zijn er kortom volop mogelijkheden om semi-autonoom varen werkelijkheid te laten worden. ‘Zeker met een goed en actueel inzicht in het bodemverloop over de volledige breedte van de rivier. CoVadem kan voor dit inzicht zorgen. Daarom is het goed dat er nu initiatieven ontstaan om de haalbaarheid, voordelen, nadelen en randvoorwaarden te onderzoeken. Overigens blijkt uit ervaringen op de weg dat het ondersteunen van de chauffeur met nieuwe technieken aantoonbaar tot een vermindering van ongelukken leidt. Het is een interessante vraag of dat op de vaarweg ook kan.’

Spreiding in de trajecten van de CoVadem vloot. Gesplitst voor opvaart (groen) en afvaart (rood).