Meer zicht op (on-)diepte met CoVadem
De Nederlandse tanker Piz Ela liep vrijdagavond 15 juni aan de grond op een zandbank bij Binsheim, even beneden Duisburg. Na 6 dagen lukte het dan eindelijk het schip vlot te brengen. Had dit nu voorkomen kunnen worden? Actuele meetgegevens zijn voor de binnenvaart niet beschikbaar. Met CoVadem genereren varende schepen daarom zelf die informatie. Zonder te weten waar het schip precies is vastgelopen analyseerde CoVadem de meetgegevens van de vloot metende schepen en werd een ondiepte ontdekt in de buurt van Duisburg.
De Piz Ela liep 15 juni vast na een mislukte ankermanoeuvre. Pogingen van de bemanning het schip zelf vlot te brengen mislukten, helemaal omdat de Pegel (indicator voor de waterstand) flink daalde. Bij het begin van de berging vrijdag stond er bijna 90 centimeter minder water dan toen de tanker vastliep.
Pegelstand Duisburg Ruhrort
De vaarweg kennen is niet altijd voldoende. Wisselende waterstanden en veranderende rivierbodems maken het moeilijk om voorspellingen te doen over de beschikbare diepte en bevaarbaarheid van een rivier. Dat blijkt maar weer door het vastlopen van de Piz Ela. Het gebruik van moderne sensoren maken het leven van een schipper wat makkelijker op dat gebied, maar laten de (on-)diepte pas zien als een schip al op de plaats van meting is. Dan is het, zoals in het geval van de Piz Ela, al te laat. Covadem heeft diverse schepen met sensoren aan zich verbonden die hun data delen. CoVadem combineert data uit dit ‘varend meetnet’ van aangesloten schepen met slimme computerprogramma’s en unieke algoritmen. Hieruit volgt een continue actueel overzicht van actuele waterstanden en diepten van de vaarweg. Hiermee kan een schipper met de juiste en meest actuele voorkennis zijn route bepalen.
Om de Rijn tussen Rotterdam en Basel voldoende continue met actuele waterdiepte-informatie af te dekken streeft CoVadem naar een metend netwerk van minimaal 250 schepen. CoVadem is tot het moment dat er genoeg metende schepen varen terughoudend met het verstrekken van data.
Toch is het interessant om te kijken of met de beschikbare data binnen CoVadem voor de locatie van het vastgelopen schip nu reeds waardevolle informatie te herleiden zou zijn. Rolien van der Mark (werkzaam bij CoVadem partner Deltares) heeft daarom voor de betreffende dag dat Piz Ela vastliep de data bekeken. Daaruit bleek dat de data wel degelijk een ondiepte aangaf. Wellicht had dit incident dus voorkomen kunnen worden als de schipper beschikking had gehad tot de CoVadem-data.
Bovenstaand plaatje geeft de bodemligging weer. Hoe hoger de waarde, hoe ondieper de rivier. (rood is ondiep, donderblauw is diep)
In deze video is te zien hoe de waterdiepte zich ontwikkelt als gevolgd van de afnemende waterstand (Pegel).
Momenteel zijn al ruim 60 schepen uitgerust met de technieken van CoVadem. Daarmee is een goede afdekking van de belangrijke internationale vaarwegen slechts een kwestie van tijd. Hoe meer schepen deelnemen, des te sneller het netwerk zich uitbreidt en hoe nauwkeuriger het systeem wordt. Dat maakt het vastlopen van schepen in de toekomst steeds onwaarschijnlijker.
Meer over het vastgelopen schip in weekblad Schuttevaer: artikel.
NB) Zoals beschreven moet CoVadem voor voldoende betrouwbare data de metende vloot opschalen naar minimaal 250 schepen zodat: 1) er vrijwel continue voldoende 2) dekking is van de rivier en 3) de getoonde data voldoende kwaliteit heeft. Op dit moment is die dekking nog onvoldoende, en moet alle informatie gezien worden als puur illustratief. Er kunnen op geen enkele wijze rechten aan worden ontleend.
Dat weerhoud ons er niet van om nu reeds te zien en te laten zien welke potentie de data heeft. "vingeroefeningen", zogezegd. Zo zien we regelmatig dat ook bij de huidige data-dichtheid (in tijd en ruimte) reeds heel goed trends uit de praktijk kunnen worden gerepresenteerd in de data.